Bartolinijeva žlijezda – liječenje cista i apscesa

Bartolinijeve žlijezde su smještene s obje strane predvorja vagine. Glavna funkcija žlijezda je lučenje sluzi za vlaženje vagine i vulve.
Začepljenje izvodnih kanala Bartolinijevih žlijezdi često dovodi do stvaranja ciste ili apscesa. Benigni tumori i karcinomi Bartolinijeve žlijezde su rijetki.

Razlika između ciste i apscesa Bartolinijeve žlijezde

Bartolinijeva cista

Cista nastaje kad se otvor izvodnog kanala Bartolinijeve žlijezde začepi pa se sluz, koju proizvodi žlijezda, nakuplja što dovodi do cističnog širenja žlijezde. Ciste su obično sterilne, bezbolne i bez simptoma. Većina cista se otkrije tijekom rutinskog ginekološkog pregleda ili ih otkrije sama pacijentica. Pacijentice ih mogu imati godinama, bez ikakvih smetnji. Veće ciste mogu uzrokovati nelagodu, obično tijekom spolnog odnosa, sjedenja ili kretanja.

Najčešća izraslina na ulazu u rodnici, koja je bezbolna, je cista Bartolinijeve žlijezde.

Žlijezde lojnice na spolovilu se mogu isto tako povećati. Lojne žlijezde na stidnim usnama luče loj koji podmazuje sluznicu i kožu spolovila, a kad dođe do začepljenja njihovih izvodnih kanalića i nakupljanja loja ispod kože, javlja se oteklina na koži. Ponekad žene nisu sigurne radi li se o lojnim žlijezdama, Bartolinijevoj cisti ili apscesu, no zato treba napraviti ginekološki pregled da se ustanovi pravo stanje. Začepljene žlijezde lojnice pacijentice često opisuju kao kvržicu na stidnoj usni ili potkožne izrasline na stidnim usnama.

Limfna žlijezda na preponi kod žena isto tako može nateknuti i biti bolna, no limfne žlijezde se nalaze u preponama, pa ih je lakše razlikovati od Bartolinijevih žlijezda, koje se nalaze na ulazu u rodnicu.

Apsces Bartolinijeve žlijezde

Apsces nastaje kad dođe do začepljenja izvodnog kanal i infekcije bakterijama. Najčešći uzročnik upale je bakterija Escherichia coli. Apscesi su gotovo tri puta češći od cista. Obično se manifestiraju jakom boli i oteklinom pa pacijentice često teško hodaju, sjede ili imaju spolni odnos.

Najčešća bolna izraslina na stidnim usnama je apsces Bartolinijeve žlijezde.

Prišt na stidnoj usni, koji zahvaća dlaku i okolno tkivo, je drugi najčešći uzročnik bolne izrasline na stidnim usnama. Može biti vrlo velik pa ga pacijentice mogu zamijeniti s apscesom Bartolinijeve žlijezde.

Liječenje cista i apscesa Bartolinijeve žlijezde

Vrlo često se dogodi da dolazi do spontanog pucanja ciste ili apscesa. Tada iz ciste iscuri sluzavi proziran sadržaj bez mirisa, a iz apscesa smrdljivi gnojni zelenkasti sadržaj. Nakon pucanja i izlaska gnoja bol prestaje, a pacijentica isti tren osjeti veliko olakšanje.

U liječenju ciste ili apscesa Bartolinijeve žlijezde dostupno je više mogućnosti. Incizija s drenažom se može samostalno raditi kod manjih cisti i apscesa, a kod većih se mogu kombinirati s dodatnom metodom (npr. marsupijalizacija ili postavljanje drena) kako bi se izvodni kanal održao otvorenim, omogućila kontinuirana drenaža sadržaja ciste ili apscesa i smanjio rizik od recidiva. Definitivno liječenje je odstranjenje Bartolinijeve žlijezde i izvodnog kanala.

Oralna antibiotska terapija se daje kod velikih apscesa ili cista s visokim rizikom od sistemske ili progresivne bolesti, kod ponavljajućih apscesa, kod visokog rizika od komplicirane infekcije, kod znakova sistemske bolesti (vrućica, zimica).

Kod pacijentica bilo koje dobi, kod kojih postoji sumnja na maligne promjene Bartolinijeve žlijezde ili drugog mjesta vulve, potrebna je biopsija.

Incizija apscesa

Incizija s drenažom je jednostavna za izvođenje i ima minimalan rizik od komplikacija. Skalpelom se napravi mali rez na sluznici (3-5 mm) i kroz otvor istisne i izdrenira sadržaj ciste / apscesa. Pacijentica isti čas osjeti veliko olakšanje i smanjenje boli. Rizik od ponovnog stvaranja ciste / apscesa je 13%.

Marsupijalizacija i postavljanje drena

Postavljanje drena i marsupijalizacija su jednako učinkoviti. Dren se često može pomaknuti ili ispasti i ne može se stavljati pacijenticama koje su alergične na lateks. Kod marsupijalizacije se stvara novi otvor prevrtanjem i šivanjem epitela sluznice na kožu na rubu reza. Potencijalni postoperativni problemi marsupijalizacije uključuju stvaranje hematoma, bol, infekciju, ožiljke, dispareuniju i recidiv.

Oporavak od zahvata

Oporavak traje nekoliko dana, uz moguću nelagodu na mjestu zahvata. Potrebno je izbjegavati jaču fizičku aktivnost, a u slučaju jačih bolova ili crvenila treba potražiti liječničku pomoć.

Kirurško odstranjenje Bartolinijeve žlijezde

Kirurško odstranjenje cijele Bartolinijeve žlijezde i kanala je konačan postupak za liječenje i cista i apscesa. Obično se izvodi samo nakon što su druge manje invazivne metode opetovano neuspješne ili kod sumnje na karcinom. Za razliku od drugih metoda, ekscizija nosi visok rizik od komplikacija, osobito prekomjernog krvarenja. Druge komplikacije uključuju stvaranje hematoma, celulitisa, ožiljaka, suhoću vagine, bolne odnose i unakaženost.

Prirodna krema za Bartolinijevu žlijezdu

Prirodno liječenje upale Bartolinijeve žlijezde nije toliko učinkovito jer postoji pravilo kod svih gnojnih zbivanja u ljudskom tijelu – svaki gnoj je potrebno što prije evakuirati iz tijela jer se gnojna upala može proširiti na okolne organe ili čak uzrokovati sepsu. Najbolje je potražiti savjet liječnika da se odabere optimalan način liječenja.

Rizici za stvaranje cista i apscesa Bartolinijeve žlijezde

Nema utvrđenih rizika za stvaranje ciste i apscese. Jedini znani rizik za ponovno pojavljivanje je prethodna pojava ciste ili apscesa.
Bitno je pravovremeno prepoznati i liječiti probleme povezane s Bartolinijevom žlijezdom. Što ranije se ode liječniku, liječenje je poštednije i oporavak kraći.

Cijena liječenja Bartolinijeve žlijezde:

Autor: Dubravka Dedeić, specijalist ginekologije i porodništva

Ginekologija

Porodništvo

Fizikalna terapija

Ultrazvuk dojki

Jaruščica 19, Zagreb

Mob 099 31 30 860

Tel 01 36 95 923

Načini plaćanja

Pravila privatnosti

Opći uvjeti korištenja

Poliklinika Med Art | © Sva prava pridržana

info@poliklinika-medart.hr

izrada: trenutak.hr